Trong bối cảnh cuộc chiến thị phần khốc liệt giữa Android và iPhone vẫn đang diễn ra, các nền tảng thay thế vẫn tiếp tục được phát triển và cải tiến. Mới đây, Jolla, công ty công nghệ có trụ sở tại Phần Lan, đã chính thức phát hành phiên bản 5.0 của Sailfish OS, hệ điều hành dựa trên Linux dành cho thiết bị di động. Với tên mã “Tampella” (đặt theo tên một phòng xông hơi nổi tiếng của Phần Lan), bản cập nhật này được kỳ vọng sẽ mang lại nhiều cải tiến đáng giá, đặc biệt là về khả năng tương thích và bảo mật, khẳng định vị thế của Sailfish OS như một lựa chọn hấp dẫn cho những người yêu công nghệ tại thị trường nói tiếng Việt.
Sailfish OS 5.0 “Tampella” Mang Lại Những Cải Tiến Đáng Kể
Bản cập nhật Sailfish OS 5.0 tập trung mạnh mẽ vào việc nâng cao khả năng tương thích và trải nghiệm người dùng, đồng thời củng cố các tính năng bảo mật cốt lõi. Đây là những yếu tố quan trọng giúp hệ điều hành này tiếp cận rộng rãi hơn với cộng đồng.
Tương Thích Phần Mềm và Bảo Mật Vượt Trội
Phiên bản “Tampella” giới thiệu nhiều cập nhật và tính năng mới giúp tối ưu hóa hiệu suất và bảo mật:
- Cập nhật Gecko ESR91: Công cụ web Gecko đã được nâng cấp lên phiên bản ESR91, mang đến trải nghiệm duyệt web nhanh hơn, ổn định hơn và tương thích tốt hơn với các tiêu chuẩn web hiện đại.
- Hỗ trợ Wireguard: Sailfish OS 5.0 giờ đây tích hợp sẵn hỗ trợ giao thức VPN Wireguard, cho phép người dùng thiết lập kết nối riêng tư và an toàn một cách hiệu quả. Wireguard được đánh giá cao về tốc độ và tính bảo mật so với các giao thức VPN truyền thống.
- Tính năng chặn cuộc gọi không mong muốn: Tiếp nối những nỗ lực cải thiện các chức năng cơ bản của điện thoại Linux, Sailfish OS 5.0 bổ sung khả năng chặn các cuộc gọi không mong muốn, giúp người dùng tránh làm phiền và tăng cường quyền riêng tư.
- Tích hợp microG 0.3.6: Để giải quyết vấn đề tương thích với ứng dụng Android, Sailfish OS 5.0 đi kèm với microG phiên bản 0.3.6. microG cung cấp các API thay thế mã nguồn mở cho Dịch vụ Google Play, cho phép nhiều ứng dụng Android chạy mượt mà hơn mà không cần phụ thuộc hoàn toàn vào hệ sinh thái của Google.
- Hỗ trợ màn hình notch và bo góc: Bản cập nhật cũng tối ưu hóa khả năng hiển thị trên các thiết bị có thiết kế màn hình hiện đại như màn hình “tai thỏ” (notch) và các góc bo tròn, mang lại trải nghiệm hình ảnh liền mạch hơn.
Hình ảnh minh họa an ninh mạng, bảo vệ thông tin với biểu tượng khóa và các icon mạng, nhấn mạnh tính năng bảo mật của Sailfish OS và hỗ trợ Wireguard.
Nâng Cấp Khả Năng Chạy Ứng Dụng Android Với AppSupport
Một trong những cải tiến quan trọng nhất của Sailfish OS 5.0 là việc nâng cấp AppSupport – lớp trung gian cho phép chạy các ứng dụng Android. AppSupport giờ đây đã được nâng cấp để tương thích với Android 13. Cơ chế hoạt động của AppSupport tương tự như Waydroid, khi một phiên bản Android đã được chỉnh sửa sẽ chạy bên trong một vùng chứa LXC (Linux Containers), tích hợp liền mạch với phần còn lại của hệ điều hành. Về lý thuyết, điều này đồng nghĩa với việc các ứng dụng được thiết kế cho Android 13 sẽ có thể chạy trên Sailfish OS 5.0, mở rộng đáng kể kho ứng dụng và nâng cao khả năng sử dụng hàng ngày của thiết bị.
Hỗ Trợ Phần Cứng Chuyên Biệt và Lịch Sử Phát Triển Của Jolla
Jolla không chỉ tập trung vào việc phát triển phần mềm mà còn chú trọng đến việc tối ưu hóa cho các thiết bị phần cứng của mình, đồng thời có một lịch sử phát triển đầy thú vị.
Tối Ưu Cho Các Thiết Bị Của Jolla
Bản cập nhật này tích hợp sâu hơn khả năng hỗ trợ cho các thiết bị hiện có của Jolla, bao gồm Jolla C2 Community Phone và trợ lý AI Mind2. Jolla rõ ràng mong muốn thể hiện hết tiềm năng của Sailfish OS thông qua các sản phẩm phần cứng riêng, tạo ra một hệ sinh thái đồng bộ.
Điện thoại Jolla C2 Community Phone với hệ điều hành Sailfish OS, đại diện cho thiết bị di động dành cho cộng đồng yêu công nghệ.
Đối Tượng Người Dùng và Khả Năng Tiếp Cận
Jolla rất thẳng thắn khi tuyên bố rằng điện thoại của họ, và rộng hơn là Sailfish OS, được thiết kế dành cho những người đam mê công nghệ, chứ không phải người dùng phổ thông. Nếu bạn không cảm thấy thoải mái với cam kết cập nhật chỉ trong một năm, bạn có thể tham khảo danh sách các thiết bị được Sailfish OS hỗ trợ chính thức. Cộng đồng cũng có những bản port (chuyển đổi) cho nhiều thiết bị khác, tuy nhiên việc này đòi hỏi kiến thức kỹ thuật và tiềm ẩn rủi ro hỏng thiết bị. Các điện thoại chạy Linux, đặc biệt là các sản phẩm bán lẻ, thường khó tìm và sử dụng rộng rãi, đặc biệt ở thị trường ngoài châu Âu.
Lịch Sử Và Hành Trình Của Jolla
Jolla (phát âm là “yolla”) được thành lập từ năm 2011 bởi các cựu kỹ sư của Nokia, những người muốn tiếp nối các kế hoạch phát triển smartphone của công ty này. Jolla từng nổi tiếng với chiếc smartphone đầu tiên mang tên Jolla Phone ra mắt năm 2013. Đáng chú ý, Jolla từng nộp đơn phá sản vào năm ngoái và từ đó đã hoạt động dưới tên Jollyboys với cùng một đội ngũ. Điều này cho thấy sự kiên trì và đam mê của họ trong việc duy trì và phát triển một hệ điều hành di động thay thế.
Minh họa linh vật Linux Tux đang cầm điện thoại thông minh, tượng trưng cho các điện thoại chạy hệ điều hành Linux và Sailfish OS.
Jolla Mind2: Trợ Lý AI Riêng Tư Với Sailfish Core
Jolla hiện cũng đang bán thiết bị trợ lý AI của mình là Jolla Mind2, sử dụng một phiên bản Sailfish OS có tên Sailfish Core. Mind2 chạy một mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) cục bộ gọi là Venho.ai và tự quảng bá là một trợ lý AI ưu tiên quyền riêng tư. Thiết bị này tuyên bố có thể kết nối từ xa với điện thoại thông minh của bạn, cung cấp một giải pháp thay thế cho các chatbot AI phổ biến như ChatGPT hay Google Gemini. Bản cập nhật Sailfish OS 5.0 cũng áp dụng cho Sailfish Core trên Mind2, mang lại những cải tiến tương tự.
Tổng cộng, Jolla đã thống kê được hơn 300 cải tiến và 200 bản vá lỗi trong phiên bản Sailfish OS 5.0 này.
Kết Luận
Sailfish OS 5.0 “Tampella” đánh dấu một bước tiến quan trọng trong hành trình của Jolla nhằm cung cấp một giải pháp thay thế mạnh mẽ cho Android và iOS. Với các cải tiến đáng kể về khả năng tương thích phần mềm, tích hợp Wireguard cho bảo mật nâng cao, và đặc biệt là khả năng chạy ứng dụng Android 13 thông qua AppSupport, Sailfish OS ngày càng trở nên hoàn thiện và hấp dẫn hơn. Mặc dù vẫn còn là một ngách dành cho những người dùng có kinh nghiệm và đam mê, “Tampella” khẳng định rằng tương lai của điện thoại Linux vẫn còn nhiều tiềm năng.
Nếu bạn là một người yêu công nghệ, quan tâm đến quyền riêng tư và muốn khám phá một hệ điều hành di động khác biệt, Sailfish OS 5.0 chắc chắn là một lựa chọn đáng để tìm hiểu. Để biết thêm chi tiết về tất cả những thay đổi và cải tiến, bạn có thể tham khảo ghi chú phát hành chính thức trên diễn đàn Sailfish OS.
Tài liệu tham khảo:
- Jolla Blog: Sailfish OS 5.0 “Tampella” is here!
- Sailfish OS Forum: Release Notes Tampella 5.0.0.61
