Đối với nhiều người yêu công nghệ ở một độ tuổi nhất định, cảm giác được nhìn thấy ánh sáng ấm áp từ màn hình CRT lại là một nhu cầu khó cưỡng. Tôi cũng không ngoại lệ và hiện đang sở hữu ba chiếc TV “cổ điển” này, chúng như những nàng tiên cá thủy tinh gọi tôi trở về tuổi thơ. Trải nghiệm này thật tuyệt vời cho việc chơi game, nhưng còn những chương trình TV định dạng tiêu chuẩn (SD) cũ thì sao?
Việc kết nối đầu đĩa DVD khá đơn giản, nhưng có rất nhiều nội dung hoàn hảo cho TV CRT trên các dịch vụ streaming như Netflix và Amazon. Vậy làm thế nào để đưa những nội dung đó vào chiếc TV màn hình lồi của tôi một cách ít phức tạp nhất?
I. Tại sao lại muốn xem các chương trình cũ trên TV CRT?
Màn hình TV CRT Sony đặt trên hai thùng gỗ, chiếu phim hoạt hình Ninja Rùa.
Chắc hẳn bạn sẽ thắc mắc tại sao lại muốn xem các chương trình TV trên TV CRT? Đúng là CRT có nhiều lợi thế cho game, cả về công nghệ hiển thị vốn có và việc các tựa game đó được tạo ra để xem trên CRT. Nhưng liệu điều đó có đúng với các chương trình TV và phim ảnh không?
Thực tế, khi nói đến màu sắc, độ tương phản và mức độ đen sâu, những chiếc màn hình OLED và mini-LED hiện đại của tôi đều vượt trội hơn CRT, ngay cả chiếc Sony Trinitron 34 inch khổng lồ của tôi, vốn là một sản phẩm cao cấp vào thời điểm đó. Tuy nhiên, nội dung SD vẫn thường trông tệ hơn trên các màn hình hiện đại này so với TV CRT của tôi. Có một vài lý do khác nhau cho điều này, và không phải tất cả đều áp dụng cho mọi chương trình. Lý do lớn nhất đối với tôi là quá trình nâng cấp độ phân giải (upscaling) và làm sắc nét (sharpening) cần thiết khi điều chỉnh video SD lên độ phân giải 4K trên TV hiện đại.
Ví dụ, khi tôi xem Star Trek: Deep Space 9 trên chiếc TV LG OLED của mình, hình ảnh trông rất nhòe. Thẳng thắn mà nói, chương trình không hề giống như những gì nó đáng lẽ phải có. Khác với việc một chương trình được làm lại cẩn thận (remastered) như The Next Generation, việc nâng cấp độ phân giải “tức thì” này không mang lại kết quả như mong muốn.
Cho đến nay, hầu hết các chương trình TV kinh điển từ thập niên 80 hoặc 90 mà tôi đã thử trên OLED, iPad mini-LED 4:3 và hai chiếc TV CRT của mình đều trông đẹp hơn trên các màn hình CRT. Sự khác biệt lớn nhất đến khi tôi muốn xem các bộ phim hoạt hình kinh điển. Tôi sở hữu cả Teenage Mutant Ninja Turtles và The Adventures of Tintin bản DVD, và những chương trình này trở thành một mớ hỗn độn bị làm sắc nét quá mức trên màn hình phẳng. Trên TV CRT của tôi, chúng trông mượt mà và các khuyết điểm được che giấu đi. Tóm lại, nếu đó là một chương trình SD định dạng 4:3, tôi có lẽ muốn xem nó trên một trong những chiếc TV CRT của mình nếu có thể.
II. Windows và macOS không tương thích tốt với TV cũ
Tôi đã thử kết nối cả laptop Windows và MacBook với TV CRT của mình, và đơn giản là tôi không thể khiến chúng hoạt động đúng cách. Ví dụ, trên MacBook, giao diện người dùng (UI) đơn giản là không thể điều chỉnh tỷ lệ về 4:3, và ngay cả khi tôi chọn tỷ lệ khung hình 4:3 như 800×600 hoặc 1024×768, một nửa nội dung màn hình vẫn bị lệch ra ngoài. Tệ hơn nữa, tôi thường gặp phải các viền đen ở hai bên video đáng lẽ phải lấp đầy màn hình, nhưng mọi thứ dường như được đặt ở tỷ lệ 16:9 bất kể tôi chọn độ phân giải nào.
TV CRT hiển thị nội dung với viền đen hai bên, minh họa lỗi tỷ lệ khung hình.
Trên Windows, mọi thứ có vẻ tốt hơn một chút và ít nhất tôi có thể khiến toàn bộ màn hình được lấp đầy, điều đó có nghĩa là tôi có một cách nào đó để xem các chương trình cũ của mình. Tuy nhiên, nó lại đi kèm với một lượng lớn overscan (phần hình ảnh bị cắt bớt ở các cạnh) và không có cách nào để nhìn thấy các điều khiển phát lại.
Phim Star Trek chiếu trên TV CRT thông qua iPad, cho thấy trải nghiệm chưa tối ưu.
Tôi thậm chí đã thử kết nối với các thiết bị khác mà tôi có, như iPad, một cách đáng ngạc nhiên, nó hoạt động tốt hơn cả máy tính Windows và Mac. Nhưng tất cả chúng đều khiến tôi không có được hình ảnh hoàn chỉnh.
III. Chromebook – Giải pháp bất ngờ và hiệu quả với các công cụ tiện lợi
Sau khi đã hết các lựa chọn khác, tôi quyết định cắm chiếc laptop Chromebook Plus của mình vào, và tin hay không tùy bạn, nó đã hoạt động hoàn hảo. Không chỉ xuất ra tín hiệu 4:3 chuẩn và điều chỉnh giao diện ChromeOS đúng tỷ lệ hiển thị, nó còn có các công cụ được tích hợp sẵn trong tiện ích hiển thị giúp việc căn chỉnh chính xác các cạnh của hình ảnh trở nên vô cùng đơn giản.
Bạn có thể kéo giãn và di chuyển hình ảnh bằng một bộ điều khiển bàn phím trực quan. Chỉ cần sử dụng các phím mũi tên và phím Shift để nhanh chóng có được hình ảnh “chuẩn không cần chỉnh”. Thành thật mà nói, tôi không hoàn toàn chắc chắn tại sao những công cụ này lại được đặt ở vị trí trung tâm, vì chúng thực sự chỉ hữu ích khi kết nối với màn hình analog. Nhưng có lẽ đó chính là lý do. Suy cho cùng, các thiết bị ChromeOS chủ yếu được sử dụng trong trường học và các tổ chức lớn, nơi bạn rất dễ tìm thấy các thiết bị AV cũ vẫn đang được sử dụng và có thể cần một chút tinh chỉnh.
Bất kể lý do tại sao nó lại ở đây và hoạt động theo cách này, tôi hy vọng họ sẽ không thay đổi nó!
IV. Hướng dẫn kết nối Chromebook với TV CRT
Bộ chuyển đổi HDMI sang S-Video, thiết bị cần thiết để kết nối.
Để bạn không phải băn khoăn về cách tôi kết nối Chromebook của mình với TV CRT (và cũng vì tôi thực sự muốn chia sẻ về nó), đây là chuỗi kết nối cơ bản:
- Một bộ chuyển đổi USB sang HDMI.
- Một cáp HDMI.
- Một bộ chuyển đổi HDMI sang Composite/S-Video.
- Một cáp kết hợp S-Video và âm thanh RCA.
Chiếc TV tôi dùng là Sony Trinitron KV-L34MF-1 34 inch, mặc dù tôi cũng có một chiếc TV CRT màn hình phẳng Samsung 21 inch nhỏ hơn và mới hơn nhiều.
V. Đắm chìm trong “thiên đường” giải trí retro
Nhờ chiếc Chromebook của mình, tôi đã có thể xem một số bộ anime retro, các chương trình TV khoa học viễn tưởng thập niên 90 và nhiều loại nội dung cổ điển tiền-màn hình rộng khác trên các dịch vụ streaming. Thành thật mà nói, tất cả trông đều rất tuyệt vời. Tôi vẫn ưu tiên xem các đĩa DVD của mình trên những màn hình này, nhưng giờ đây tôi có thể chuyển các DVD đó vào thư viện Plex thay thế.
Tôi đang cân nhắc mua một chiếc Chromebox tân trang để sử dụng làm HTPC (Home Theater PC) cố định cho TV CRT của mình – một câu nói mà tôi chưa bao giờ nghĩ mình sẽ viết ra! Điều này cho thấy rằng khi bạn thử nghiệm những điều ngẫu nhiên, bạn vẫn có thể tìm thấy thứ gì đó thay đổi cách bạn làm mọi việc hoàn toàn, và theo hướng tốt đẹp hơn.
